نقرس
نقرس ، داء‌المفاصل نوعی بیماری آرتروز است که به شدت دردناک می‌باشد. در اثر افزایش مداوم میزان اسید اوریک بدن به وجود می‌آید که اسید اوریک باعث ایجاد کریستال می‌شود و کریستال‌ها در مفاصل، تاندون‌ها و بافت‌های اطراف رسوب می‌کند. ممکن است این کریستال‌ها برای مدت زیادی در بدن وجود داشته باشد اما بدون اینکه شما از وجود آن‌ها در بدن خود اطلاعی داشته باشید اما در یک موقعیت خاص باعث حمله نقرسی می‌شوند. از اولین علائم بیماری نقرس می‌توان به اپیزودهای شدید تورم در مفاصل اشاره کرد که اغلب در انگشتان بزرگ پا نمایان می‌گردد. ناحیه متورم ممکن است قرمز و گرم باشد.
50 درصد از اولین حملات نقرسی در انگشت بزرگ پا روی می دهد اما سایر مفاصل را نیز درگیر می‌کند و باعث علائمی از جمله تورم ، حملات التهابی ، آرتروز حاد، داغ شدن و قرمزی مفاصل بدن و یا توفوس و سنگ کلیه می‌شود.
از ویژگی‌های نقرس ، ورم مفاصل همراه با سوزش ، قرمزی و التهاب است .
این بیماری می‌تواند در قالب سنگ کلیه ، توفوس، یا نفروپاتی اسید اوریک نیز ظاهر شود.
بدون وجود هیچ درمانی برای این بیماری ممکن است یک هفته طول بکشد تا علائم حمله فروکش کنند. البته در ابتدا، مدت زمان بین حملات می‌تواند به چندین ماه یا حتی سال‌ها برسد. اما با گذشت زمان حملات بیشتر اتفاق می‌افتند و شدیدتر می‌شوند. به مرور زمان این عارضه در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به آسیب مفصل و کلیه شود و همراه با سایر عوامل خطری مانند فشارخون و دیابت، خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را افزایش دهد.
مصرف میزان بالای گوشت و غذای دریایی خطر نقرس را افزایش می‌دهد ولی پروتئین گیاهی این اثر را ندارد. لبنیات کم چرب و مکمل‌های حاوی ویتامین c و قهوه اثرات محافظتی دارند. مصرف الکل و فروکتوز نیز باعث افزایش خطر نقرس می‌شود.
نقرس معمولاً مردان بزرگسال (به خصوص بعد از 40 سالگی) را بیشتر درگیرمی‌کند و تا قبل از یائسگی در زنان غیرمعمول است.
کریستال‌های اورات باعث التهاب مفاصل می‌شود؛ در مفاصل درگیر علائمی بوجود می‌آید.
علائم بیماری نقرس:
- قرمزی
- التهاب
- تب در ناحیه مفصل
- درد بسیار شدید
- حرکات فرد محدود می‌شود.
در مفصلی که دچار حمله نقرس شده است، پوست براق و ممکن است لایه‌ای از پوست برداشته شده باشد. هر تماس آرام با مفصل بسیار دردناک است و حتی وزن یا حتی پوشیدن هر لباسی (مثل جوراب) غیرقابل تحمل می‌باشد.
حمله نقرس معمولا بر انگشت شست پا در هنگام شب تاثیر می‌گذارد که علائم به سرعت گسترش یافته و در مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت از مشاهده اولین علائم به بدترین حالت خود می‌رسد.
علت بیماری نقرس:
هایپراوریسمی علت اصلی بیماری نقرس است، که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ بدهد، از جمله رژیم غذایی، استعداد ژنتیکی، یا دفع ناقص اورات، یعنی نمک‌های اسید اوریک ( دفع ناقص اوریک اسید توسط کلیه‌ها که عامل اصلی هایپراوریسمی است)
- ژنتیک
- بیماری ها
- داروها
- سبک زندگی (یعنی شامل چاقی, استرس, و استفاده ی بیش از حد الکل است)
برخی غذاها و داروها باعث افزایش مقدار اسید اوریک در بدن و ایجاد حملات نقرسی می‌شوند مثل افزایش مصرف الکل ، گوشت قرمز ، نوشیدنی های شیرین ، غذاهای حاوی فروکتوز ، برخی داروها
خطرات نقرس :
افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار حملات نقرسی شدید شوند. از جمله خطرات بیماری نقرس عبارت است از :
- سنگ های کلیوی : کریستال های اوره در مجاری ادرار افراد مبتلا به این بیماری جمع می شوند و سبب بروز سنگ کلیه می گردند.
- بیماری نقرس عود شونده : برخی افراد ممکن است هرگز حملات نقرسی را مجددا تجربه نکنند، اما برخی دیگر ممکن است چندین بار در سال دچار حملات نقرسی شوند. عدم درمان ممکن است تخریب مفاصل را به دنبال داشته باشد.
- بیماری نقرس پیشرفته : عدم درمان بیماری نقرس ممکن است سبب بروز کریستال های اسید اوریک زیر پوست شود، عارضه ای که آن را توفی می نامند. توفی معمولا دردناک نیست اما احتمال تورم و حساس شدن آن طی حملات نقرسی وجود دارد.
افراد مبتلا به نقرس ممکن است دچار حملات نقرسی شوند که از جمله این خطرات :
- بیماری نقرس عود شونده
- بیماری نقرس پیشرفته
- سنگ های کلیوی
راه کارهای درمانی
- مصرف مایعات فراوان البته نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنید.
- کاهش مصرف الکل بسیار به این افراد توصیه می‌شود.
- استفاده از یخ و سرد نگه داشتن ضایعه مورد نظر که در مراحل حاد بسیار مفید است.
- استفاده از گرما و مرطوب کننده‌ها می‌تواند ازبین علائم در مراحل بعدی مفید باشد.
- استفاده از خوراکی های نظیر جگر و کلیه (قلوه) که غنی از پروتئین هستند توصیه نمی‌شود
درمان نقرس:
- درمان با دارو
- درمان دستی و ماساژ
- درمان با لیزر سطح پایین
- درمان فیزیوتراپی برای نقرس
- درمان با اولتراسوند گرافی
- درمان با ایروبیک آب
- جراحی
آزمایش‌هایی برای کمک به تشخیص نقرس وجود دارند. این آزمایش‌ها که معمولا توسط پزشک متخصص روماتولوژی توصیه می‌شوند مثل:
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- آزمایش مایعات مفصل
- سی تی اسکن با انرژی دوگانه
- تصویربرداری با اشعه ایکس
چگونه می توان از بیماری نقرس پیشگیری کرد ؟
- فعال بودن از لحاظ جسمی
- استرس را از زندگی خود حذف کنید
- استراحت و خواب کافی داشتن
منابع
