تاندون

تاندون(Tendon) که به آن زرد پی هم می‌گویند، بافتی محکم و قابل انعطاف به رنگ سفید متمایل به زرد است.  این بافت می‌تواند تحت کشش بسیار شدیدی قرار گرفته و به خوبی مقاومت نشان دهد. تاندون رابطی است بین عضله و استخوان است یعنی این دو بافت را به هم متصل میکند. فاشیا ( یک نوع پوشش اندامی محسوب می شود که تمام استخوان ها و عضلات بدن انسان را در بر گرفته است در بین دو عضله قرار گرفته است ) رباط دو استخوان را که در دو طرف یک مفصل قرار گرفته اند را به هم متصل میکند.

تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل میکند. قسمت عمده این بافت از پروتئین خاصی به نام کلاژن (Collage) درست شده است. این پروتئین رشته های ظریفی را به نام فیبریل (Fibril) میسازد. تاندون ها مانند کابل‌های تلفن هستند که در آن‌ واحدهای اصلی، رشته‌های ظریفی هستند که مرتبا با ایجاد دسته‌ها و چندبار تکرار این کار تاندون اصلی را میسازند.کلاژن و مواد تشکیل دهنده تاندون توسط سلول‌های آن ساخته می‌شوند. در اطراف تاندون‌ها یک لوله‌ی بافتی نازک وجود دارد که به آن غلاف تاندون (Tendon sheath) می‌گویند. تاندون به راحتی در درون این غلاف به جلو و عقب حرکت می‌کند.

مشکلات تاندون‌ها از بیماری‌های شایع سیستم حرکتی انسان است. این مشکلات بخصوص در کسانی که ورزش میکنند بیشتر دیده میشود.

حدود یک سوم کل آسیب های دونده ها و یا کسانی که تنیس بازی میکنند ناشی از مشکلات تاندون ها است. آسیب مستقیم ( مانند ضربه به تاندون ) نیز می‌تواند سبب بروز التهاب تاندونی شود. همچنین اختلالات التهابی ، مانند آرتریت روماتوئید و آرتروز نیز می‌تواند سبب بروز التهاب‌های ناگهانی (حاد) و یا مداوم (مزمن) تاندون‌ها شود.

به نظر میرسد علت اصلی مشکلات تاندون‌ها استفاده نامناسب از آن‌ها باشد. بدنبال فعالیت‌های زیاد و یکنواخت و مکرر و یا حرکات ورزشی که بدن برای آمادگی آن را ندارد رشته‌های تشکیل دهنده تاندون به تدریج ساختار همگن و یکنواخت خود را از دست می‌دهد و به تدریج و طی مدتی تاندون دچار التهاب می‌شود. کشش های بیش از حد و مکرر تحمل تاندون را در حین فعالیت‌های بدنی و ورزشی که به آن‌ها وارد میشود مهم‌ترین و شایع‌ترین علت بیمارشدن تاندون است و عوامل دیگری مثل کفش هایی که فیت پا نیستند، ابزارهای کار که مناسب نمی‌باشند، عدم انعطاف پذیری و یا ضعیف بودن قدرت عضلات و از علت‌های دیگر بیمار شدن تاندون مسن شدن است که در سنین بالا رشته‌های تشکیل‌دهنده تاندون‌ها قوام و استحکام خود را از دست داده و ضعیف میشوند که به این وضعیت خراب شدن یا دژنرسانس Degeneration تاندون میگویند. این وضعیت معمولا همراه با التهاب نبوده و به آن تاندینوز Tendinosis میگویند و التهاب تاندون را تاندنیت Tendonitis میگویند.

برخی ها تاندینوز را کاهش یافتن جریان خون تاندون میدانند. کمبود جریان خون و کاهش اکسیژن رسانی به سلول‌های زنده تاندون که موجب خراب شدن رشته های کلاژن شده و جنس تاندون را خراب می‌کند و آن‌ها را ضعیف میکند و گاهی آسیب دیدن رشته‌های تشکیل دهنده تاندون کلسیم بر روی آن رسوب میکند.

التهاب تاندونی بیش تر در افراد بالای 40 سال دیده می شود که خطر و شدت علائم آن به طور معمول با افزایش سن، افزایش می یابد.

نشانه ها در نقاطی که تاندون به استخوان متصل می‌شوند، رخ می‌دهد. این نشانه ها معمولا عبارتند از :

• تورم، گرمی و قرمزی
• دردی که با حرکت بدتر می‌شود.
• احساسی همانند صدا خوردن تاندون ها به هنگام حرکت
•  ممکن است با یک برآمدگی در طول تاندون مواجه شوید

اگر دچار پارگی تاندون شده باشید، با یک خطی خالی در تاندون مواجه خواهید شد و حرکت به سختی ممکن خواهد بود. نشانه های تاندونیت ممکن است از چند روز تا چند هفته یا ماه‌ها باقی بماند.

علل تاندونیت

• آسیب ناگهانی
• تکرار حرکات در طول زمان
تاندونیت معمولا در افرادی که شغل یا سرگرمی هایشان شامل حرکات تکراری است – این حرکات منجر به آسیب به تاندون می‌شود – رخ می‌دهد.

انواع تاندونیت:

1. تاندونیت (التهاب تاندون) آشیل

2. تاندونیت مچ دست

3. سندرم دکوروان یا شست بلک‌بری

4. انگشت یا شست ماشه ای

5. تاندون عضله ی دو سر بازو

6. تاندونیت شانه یا عضله بالاخاری

7. تاندونیت استخوان پتلا(کشکک زانو)

8. تاندون آرنج

 مشکلات درمان تاندون:

درمان آسیب‌ها و مشکلات تاندون‌ها معمولا مشکل است. این مشکلات ممکن است حتی با درمان مناسب برای ماه‌ها و یا سال‌ها باقی بمانند. درمان در شرایط عادی معمولا ۹-۶ ماه طول میکشد و البته برحسب اینکه کدام تاندون دچار مشکل شده است متفاوت می‌باشد. مهم‌ترین اصول درمان عبارتند از انجام نرمش‌های کششی و تقویتی زیر نظر فیزیوتراپ ماهر می‌تواند با افزایش قابلیت انعطاف مفصل و بافت‌های نرم اطراف آن و با تقویت عضلات اطراف مفصل به بهبود اوضاع کمک کند .

استفاده مناسب از داروهای ضد التهاب مانند ناپروکسن، ایبوپروفن، دیکلوفناک و یا استفاده از استامینوفن میتواند به کاهش درد کمک کند. گاهی اوقات استفاده از سرما و یا گرمای موضعی و یا روش‌هایی مانند اولتراسوند، شاک ویو تراپی (شاک ویوها امواج صوتی هستند که دارای خصوصیات فیزیکی خاصی هستند، از جمله غیرخطی بودن، یک فشار بالا که همراه با فشار پایین می‌باشد و همچنین طول موج‌های کوتاه ) و یا امواج الکتریک و الکترومغناطیسی توسط فیزیوتراپ به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند.

در بعضی موارد پزشک معالج برای کاهش درد و یا علائم دیگر از تزریق کورتیکوستروئید در اطراف تاندون استفاده میکند. استفاده از این داروها ممکن است با عوارضی همراه باشد. پس حتما باید تحت نظر پزشک متخصص و با در نظر گرفتن وضعیت بیمار استفاده گردد. در مواردی که علائم بیمار به هیچ یک از اقدامات ذکر شده پاسخ ندهد ممکن است با عمل جراحی بتواند به بیمار کمک کند. عمل جراحی برحسب محل تاندون متفاوت است. ۷۰٪ ساختمان زردپی از آب است ، ۸۶٪ وزن خشک زردپی از کلاژن ، ۲٪ از الاستین ، ۱-۵٪ از پروتئوگلیکان و ۰٫۲٪ از اجزای غیر آلی مانند مس، منگنز و کلسیم تشکیل شده‌است. مهمترین بیماری تاندون ، التهاب آن است که به تاندنیت معروف می‌باشد. تاندنیت در بعضی مناطق بدن بیشتر دیده میشود. 

درمان تاندونیت:

• با فیزیوتراپی
• با امواج صوتی
• جراحی
• دارو
• درمان نسبی در خانه با روش‌های استراحت ، اعمال‌ کمپرس یخ

تاندون زانو از بیشترین موارد است که درآسیب میباشد ، تاندون کشکک زانو (Patellar tendon) در جلوی زانو از لبه پایینی استخوان کشکک به برجستگی بالا و جلوی استخوان درشت نی متصل می‌شود. تاندون کشکک عضله‌های چهارسر را به سر استخوان ساق پا متصل می‌کند. این تاندون کوتاه و محکم است و وظیفه اصلی آن انتقال نیروی کششی است که از طرف تاندون عضله چهارسر ران به استخوان کشکک وارد می‌شود. با انتقال این نیرو به استخوان درشت نی، زانو به حالت صاف و مستقیم در می‌آید. همچنین این تاندون در حین دویدن و پرش نقش بسیار مهمی در حفظ تعادل زانو ایفا می‌کند.

پارگی تاندون چیست؟

نیروهای وارد شده به یک تاندون ممکن است بیش از 5 برابر وزن بدن فرد باشد. در برخی موارد نادر، تاندون‌ها می توانند پاره شده یا از بین بروند. شرایطی که به احتمال زیاد می‌توانند پارگی ایجاد کنند شامل تزریق استروئید به تاندون، بیماری‌های خاص مانند نقرس یا «هایپرپاراتیروئیدیسم(Hyperparathyroidism)»  و داشتن گروه خونی O است.

پارگی تاندون می‌تواند یک مشکل جدی باشد و در صورت عدم درمان، منجر به درد شدید و ناتوانی دائمی شود. هرنوع پارگی تاندون ، علائم و نشانه‌های خاص خود را دارد و با توجه به شدت پارگی روش‌های دارویی و جراحی با توجه به تشخیص پزشک، برای آن در نظر گرفته می‌شود.

انواع پارگی ها :

• پارگی جزئی: این نوع پارگی به بافت نرم آسیب می رساند، اما به طور کامل آن را جدا نمی کند.
• پارگی کلی: این نوع پارگی تاندون شانه، پارگی کامل نیز نامیده می شود و در آن بافت نرم به دو قسمت تقسیم می شود. در بسیاری از موارد، تانون ها در جایی که به سراستخوان بازو متصل هستند دچار پارگی می شود. در این نوع پارگی، یک سوراخ در تاندون ایجاد می شود.

پارگی تاندون‌ زانو

پارگی تاندون یکی از آسیب‌های جدی زانو است. تاندون کشکک زانو ممکن است به طور کامل یا جزئی پاره شود. زمانی که تاندون کشکک زانو پاره می‌شود، نمی‌توانید پای خود را صاف کنید؛ اگر هم بتوانید آن را حرکت دهید، این حرکت بسیار محدود و ضعیف است. این عارضه معمولاً در حین انجام ورزش‌های پرشی مانند بسکتبال، فوتبال، والیبال و ... که در آن ورزشکار به طور مداوم در حال تغییر جهت و جهش است و احتمال ضربه و فشار زیاد به زانو وجود دارد، اتفاق می‌افتد. افراد میانسالی که به انجام چنین ورزش‌ها یا فعالیت‌هایی مشغولند، بیشتر جوانان در معرض پارگی تاندون زانو هستند. برای درمان آسیب تاندون زانو، روش‌های جراحی و غیرجراحی قابل انجام است.

علائم پارگی تاندون زانو :

• حساسیت به لمس آن محل
• کبودی، درد و تورم در جلوی زانو
• عدم توانایی در راست کردن زانو
• مشکل در راه رفتن به علت خمیدگی زانو و احساس درد
• قرار گرفتن کشکک زانو (پاتلا) بالاتر از محل طبیعی خود
  
  

پارگی تاندون‌ مچ پا 

• پارگی تاندون
• استفاده از استروئید
• بیماری‌های سیستمیک خاص
• آسیب به مچ پا و یا ضربه‌ی مستقیم به تاندون
• فرود آمدن نامناسب و یا مستقیم بر روی مچ پا
• پیشرفت و یا نتیجه‌ی نهایی یک مورد تاندونیت طولانی‌مدت و یا آسیب در اثر استفاده‌ی بیش‌ ازحد
• ضعف عضله در افراد مبتلا به تاندونیت می‌تواند فشار بیشتری بر روی تاندون موردنظر بیاورد.
• ایستادن ناگهانی و یا کم کردن سرعت که می‌توانند موجب آسیب شدید در مچ پا شوند.

علائم پارگی تاندون‌های مچ پا:

• درد و ورم در مچ پا
• ممکن است به هنگام آسیب صدای “پاپ” از درون مفصل به گوش برسد.
• حساسیت نسبت به لمس و تغییر رنگ و اکیموز احتمالی در ناحیه‌ی مچ پا
• برآمدگی در بالای تاندون آسیب‌دیده
• مشکل در راه رفتن و حرکت کردن

پارگی تاندون آشیل

تاندون آشیل که بزرگ‌ترین تاندون بدن است، یک طناب فیبری قوی بوده که عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند. تاندون آشیل اگر بیش از حد کشیده شود، می‌تواند جزئی یا به طور کامل پاره شود. اگر تاندون آشیل پاره شود، ممکن است یک صدای شدید و به دنبال آن یک درد فوری در پشت مچ پا و پایین ساق پا ایجاد شود که بر توانایی راه رفتن صحیح تأثیر می‌گذارد. اگرچه ممکن است هیچ علائمی برای پارگی تاندون آشیل در لحظه وجود نداشته باشد اما بسیاری از افراد دارای علائمی هستند که در ادامه بیان شده‌اند.

• درد شدید و تورم نزدیک پاشنه
• احساس ضربه شدید در ماهیچه ساق پا
• عدم توانایی ایستادن روی انگشتان پای آسیب دیده
• صدای شدیدبیرون آمدن یاقطع شدن تاندون هنگام پاره شدن
• عدم توانایی خم شدن پا به سمت پایین یا فشار دادن پای آسیب‌دیده هنگام راه رفتن

پارگی تاندون شانه

هنگامی که یک یا چند تاندون شانه (روتاتور کاف) پاره می‌شود، تاندون دیگر کاملاً به سر استخوان بازو متصل نمی‌شود. بیشتر پارگی‌ها در تاندون سوپرا اسپیناتوس رخ می‌دهد، اما سایر قسمت‌های روتاتور کاف یا کلاهک گرداننده نیز ممکن است درگیر شوند. در بسیاری از موارد، پارگی تاندون‌ها با فرسایش آن‌ها شروع می‌شوند. با پیشرفت آسیب دیدگی، گاهی اوقات با بلند کردن یک جسم سنگین تاندون می‌تواند کاملاً پاره شود.

 التهاب تاندون می‌تواند یک وضعیت دردناک باشد و توانایی شما را در انجام فعالیت‌های عادی یا حتی تفریحی محدود کند. دلایل فراوانی وجود دارد که باعث می‌شود تاندون ملتهب شود و در صورت بروز التهاب در تاندون ، اغلب دردناک می‌باشد. درد را می‌توان در محلی که تاندون به استخوان قرارگرفته و وصل شده احساس کرد. البته در محلی که عضله و تاندون به هم وصل می‌شوند نیز قابل احساس است." به مشکلات مربوط به تاندون اغلب تاندینوپاتی گفته می‌شود. این یک اصطلاحی کاربردی برای سادگی هر نوع از وضعیت‌های غیرطبیعی تاندون است. این شرایط می‌تواند باعث به وجود آمدن درد ، التهاب و تحرک محدود شود 

اگر مشکوک به التهاب تاندون هستید ،حتما به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا وضعیت را بررسی کند و در صورت وجود التهاب، بلافاصله درمان را برای‌تان شروع کند.

 منابع

• تاندون از ویکی‌پدیا
• تاندون زانو از دکترمؤیدفر
• التهاب تاندون چیست؟ از هوم ویزیت
• درمان پارگی تاندون مچ پا از دکتر وریانی
• پارگی، کشیدگی و التهاب تاندون از دکتر سعیدی
• انواع تاندونیت ( التهاب تاندون ) از کلینیک درد ماهان
• انواع تاندونیت ( التهاب تاندون )، علت، علائم، درمان و پیشگیری ازدکتر حیدریان

بازگشت به لیست