حساسیت
آلرژی یا حساسیت یکی از بیماریهای شایع است که حدود 25 درصد از افراد در کشورهای صنعتی با آن درگیر هستند. حساسیت زمانی اتفاق میافتد که بدن به یک ماده بیضرر مانند خز حیوانات، گرده و بعضی غذاهای خاص واکنش نشان دهد که در این حالت سیستم ایمنی به اشتباه آن ماده را مضر شناسایی کرده و در برابرش از خود دفاع میکند.
انواع آلرژی
- آلرژی فصلی
آلرژیهای فصلی معمولا در فصلهای خاص بروز میکنند و بیشتر در بهار و پاییز ایجاد میشوند.
در فصل بهار گیاهان گرده افشانی زیادی دارند که با چشم دیده نمیشوند و وارد بدن شما میشوند. این گردهها ممکن است منجر به بروز حساسیت در بدن شوند.
در فصل پاییز گرد وغبار اصلیترین عامل ایجاد آلرژی است.
- آلرژی دورهای
آلرژی دورهای زمانی ایجاد میشود که بدن در معرض برخی غذاها یا موادی که بدن به آنها واکنش نشان میدهد قرار بگیرد.
- آلرژی دائمی
اگر علائم آلرژی روزی دو تا سه ساعت به مدت نه ماه در فردی مشاهده شود میتوان گفت این فرد به آلرژی دائمی مبتلا است.
آلرژنها
موادی که باعث بروز واکنش و ایجاد حساسیت میشوند آلرژن نامیده میشوند. آلرژنها دسته بزرگی شامل عوامل محیطی، مواد غذایی، برخی داروها و میکروارگانیسمها هستند.آلرژنها با خوردن و آشامیدن، تماس پوستی، تنفس و تزریق کردن میتوانند وارد بدن شوند. برخی از آلرژنها عبارتند از :
- گرده گیاهان
- گرد و غبار
- لاتکس
- خز حیوانات
- نیش حشراتی مانند زنبور
برخی غذاها که ممکن است در بدن بعضی از افراد باعث بروز حساسیت شوند (حساسیت غذایی) مانند:
- شیر
- سویا
- ماهی
- میگو
- گندم
- تخممرغ
- آجیل
- بادام زمینی
واکنش آلرژیک
واکنش آلرژیک نوع واکنش بدن به آلرژنها است. فردی که مستعد ابتلا به آلرژی است وقتی برای بار اول در معرض یک آلرژن قرار میگیردکه بدن آن را به عنوان ماده مضر شناسایی کرده لنفوسیتهای B فعال شده و با تولید آنتی بادی به آن واکنش نشان میدهد. این آنتی بادیها بر روی ماستوسیتها که دستهای از بیگانه خوارها هستند قرار میگیرند. اگر فرد دوباره در معرض آن ماده آلرژن قرار بگیرد، آنتی ژنهای آن ماده به آنتی بادیهایی که روی سطح ماستوسیتها قرار گرفته میچسبند. این کار سبب میشود سلول ماستوسیت مادهای شیمیایی به نام هیستامین آزاد کند که باعث بروز علايم آلرژی میشود.
علائم حساسیت
علائم حساسیت درجات مختلفی دارد و میتواند خفیف، تا شدید (آنافیلاکسی) باشد.
علائم خفیف
- کهیر
- خارش
- آبریزش بینی
- قرمزی چشم
علائم شدید
- اسهال
- استفراغ
- شکم درد
- غش کردن
- گرفتگی عضلات
- تورم صورت و زبان
- ایجاد مشکل در تنفس
راههای کنترل آلرژی
- حیوانات را در بیرون خانه نگهداری کنید.
- بعد از قرار گیری در معرض آلرژنها دوش بگیرید.
- غذاهایی را که باعث ایجاد آلرژی در بدن شما میشوند نخورید.
- با دوری از باغچهها و چمنزارها که در آنها گرده وجود دارد از بروز حساسیت جلوگیری کنید.
درمان حساسیت
بیشترعلائم آلرژی را میتوان در خانه و مصرف دارو درمان کرد. چند مورد از درمانهایی که میتواند برای آلرژی موثر باشد عبارتند از :
آنتی هیستامینها
داروهای آنتی هیستامین اصلیترین داروهای درمان آلرژی هستند که میزان هیستامین را که موجب بروز علائم آلرژی در بدن میشود کاهش میدهند. آنتی هیستامینهای نسل دوم مانند ستیریزین و لوراتادین از آنتی هیستامینهای نسل اول مانند دیفن هیدرامین کمتر موجب خواب آلودگی میشوند.
داروهای آنتی هیستامین در شکلهای مختلف دارویی یافت میشوند از جمله : کپسول، قرص، محلول، کرم، قطره چشم و اسپری بینی.
داروهای استروئیدی
داروهای استروئیدی برای کاهش التهابهای ناشی از آلرژی موثر هستند. برای مثال از کرمها و پمادها برای درمان درماتیت، از قرصها و کپسولها برای درمان کهیر، قطرهها و اسپریها برای التهاب چشمها و بینی و داروهای استنشاقی برای درمان آسم مصرف میشوند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی روشی برای درمان آلرژی میباشد که دوره درمان آن معمولا 3 تا 5 سال به طول میانجامد. در این روش با تزریق دوزهای مختلف آلرژی در بدن، افزایش تحمل بدن فرد به آلرژی صورت میگیرد.
درمانهای محیطی آلرژی
- چند دقیقه ورزش میتواند برای کاهش احتقان بینی موثر باشد.
- گلو درد ناشی از آلرژی را با موادی مانند زنجبیل، عسل و منتول تسکین دهید.
- پیاز یک منبع خوب کوئرستین است که یک آنتیهیستامین طبیعی است و التهاب را نیز کاهش میدهد و میتواند آب ریزش بینی، سرفه و گلودرد را کاهش دهد.
منابع: