بری بری
بیماری بری بری Beriberi یک نوع سوءتغذیه است که در اثر کمبود تیامین (ویتامین ب۱) بروز می‌کند . تیامین در شکاندن مولکول‌های قند مانند گلوکز برای تولید انرژی نقش مهمی دارد کمبود شدید این ماده مغذی می‌تواند منجربه آسیب‌هایی در سیستم عصبی و قلب میشود. بری بری از یک کلمه در زبان سینهالی گرفته‌شده است و به معنای ضعف شدید است زیرا می‌تواند علائمی شدید و تهدیدکننده حیات ایجاد شود. کمبود ویتامین ب1 موجب ابتلا به بری‌بری و پیدایش علایمی چون خستگی مفرط و اختلال در کارکرد قلب، دستگاه عصبی، ماهیچه‌ها و دستگاه گوارش میشود. بدن انسان قادر به تولید این ویتامین نیست و باید این ویتامین را از رژیم غذایی خود دریافت کند. به طور طبیعی در غلات و غذاهای تازه به خصوص در گوشت تازه ، حبوبات ، آرد کامل ، سبزیجات ، میوه‌ها و شیر وجود دارد. بری‌بری در افراد و مناطقی بروز می‌کند که این غذاها را به هر دلایلی (چون فقر و قحطی و...) از رژیم غذایی خود مجبور به حذف کرده یا میزان آن‌ها را از مقدار مورد نیز بدنشان کم کرده اند.
تیامین از مواد مغذی و ویتامین های ضروری در حفظ سلامت بدن است که از طریق رژیم غذایی دریافت می شود و در بسیاری از عملکردهای بدن نقش ضروری دارد، از جمله :
ایجاد گلوکز
انقباض عضلانی
تجزیه کربوهیدرات ها
تولید اسیدهای کمک هضم
انتقال در سلول های عصبی
افراد الکلی دارای رژیم غذایی نامناسب، و نوزادان شیرخواری که مادر آن‌ها دچار کمبود تیامین هستند نیز در معرض ابتلا به بری‌بری قرار دارند.
علائمی از بری‌بری که شامل کاهش وزن ، اختلالات هیجانی ، ورم بخش‌هایی در بدن ، اختلال در ادراک حواس ، ضعف و درد در اعضای بدن و نامنظمی ضربان قلب هستند. نیز از علایم دیگر بری‌بری است. ورم بخش‌هایی در بدن نیز از علایم دیگر بری‌بری است. به علاوه، ممکن از غلظت اسید لاکتیک و اسید پیروویک در خون افزایش یابد.
بری‌بری را به دو نوع تقسیم می‌کنند:
بری‌بری خشک: بری‌بری خشک اعصاب محیطی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب فلجی یک یا چند عضو میشود. از علایم دیگر آن لرزش، سوزش و بی‌حسی در اعضا و بی‌اشتهایی است.
علائم بری بری خشک :
درد
استفراغ
سردرگمی ذهنی
حرکت غیرارادی چشم
مشکل در صحبت کردن
فلج شدن یا سکته ناقص
علائم و نشانه های کمبود تیامین
بری‌بری مرطوب: این نوع بری‌بری بیشتر قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب نارسایی قلب و سست شدن دیواره‌های مویرگ‌ها میشود. مورد دوم باعث ایجاد ورم در بافت‌ها میشود. تنگی نفس و افزایش اسید لاکتیک خون از دیگر نشانه‌های بری‌بری مرطوب هستند. بری‌بری مرطوب می‌تواند موجب مرگ شود.
علائم بری بری مرطوب :
پاهای متورم
ضربان قلب سریع
تنگی نفس در حین فعالیت بدنی
بیدار شدن از خواب به دلیل تنفس سخت
نادرتر بری بری ، بری بری دستگاه گوارش است که بر سیستم گوارش اثر می‌گذارد.
درمان
هدف از درمان این بیماری ، کنترل علائم و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت آن‌ها می‌باشد. برخی افراد برای درمان نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. درمان بری‌بری از طریق مصرف تیامین به صورت قرص یا با تزریق صورت می‌گیرد. علایم بهبودی بیمار از ساعاتی پس از شروع درمان ظاهر میشود. در صورت در دسترس نبودن این ویتامین به شکل دارو، درمان می‌تواند با رژیم غذایی غنی از تیامین انجام شود. روند بهبودی در درمان از طریق رژیم غذایی کندتر خواهد بود و معمولا این نوع بیماران، آب بدن را از دست می‌دهند، بنابراین برای بازگرداندن حجم خون، نیاز به آب دارند. هدف از درمان بری بری، افزایش سطح تیامین در بدن فرد بیمار است.
در طول درمان، پزشک ممكن است آزمایش‌های منظم خون را انجام دهد تا سطح تیامین فرد را تا زمان بازگشت به حالت عادی بررسی كند. مصرف مکمل های تیامین با دوز کمتر یا یا تغییر در رژیم غذایی خود را ادامه دهید تا اطمینان حاصل کنید که بری بری مجدداً عود نمی کند.
پزشک همچنین ممکن است هرگونه عوارضی که در اثر بری بری ایجاد می شود را درمان کند. با درمان زودرس، آسیب به قلب و سیستم عصبی ممکن است برگشت پذیر باشد. اگر فرد به مدت طولانی دچار نقص باشد، برخی از علائم ممکن است حتی پس از درمان باقی بمانند.
عواملی که باعث کمبود تیامین میشود عبارت اند از:
ایدز
سرطان ها
جراحی چاقی
دیالیز طولانی مدت
بیماران تحت دیالیز کلیه
عمل جراحی برای لاغر شدن
پرکاری تیروئید (پرکاری غده تیروئید)
تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری
اسهال و یا سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
مصرف الکل می‌تواند جذب و ذخیره تیامین را برای بدن شما دشوار کند
بری بری ژنتیکی، یک بیماری نادر است که از جذب تیامین در بدن جلوگیری می کند
افراد در معرض خطر کمبود تیامین :
مردان
افراد بی خانمان
مصرف کنندگان الکل
افراد دچار سوء تغذیه
عدم دریافت کافی ویتامین B1 و دیگر ویتامین های گروه B
بیشترین افراد مبتلا به این سندروم، از 40 سال بیشتر سن دارند
رژیم غذایی حاوی مقدار زیاد کربوهیدرات تصفیه شده از قبیل: برنج، آرد سفید و شکر
چگونه از ابتلا به بیماری بری بری جلوگیری کنیم؟
لبنیات
ماهی
گوشت
دانه ها
حبوبات
گوشت
غلات کامل
آجیل و خشکبار
غلات صبحانه ای و برخی از سبزیجات مانند مارچوبه، کدو سبز، جوانه بروکسل، اسفناج و چغندر
درمان بری بری به‌صورت گیاهی :
آناناس
بادام‌زمینی
جوانه گندم
نخودفرنگی
اسطوخودوس
تخمه آفتاب‌گردان
برگ خام مارچوبه
چای سیاه و سبز
جینسینگ برای اختلالت عصبی
جاسمین (یاس) برای بهبود حافظه
آگاهی از ابتلا به بیماری بری بری تنها از طریق انجام یک سری از آزمایشات پزشکی ممکن است و نمی‌توان از روی علائم ظاهری فرد به بیمار بودن او پی برد.
(افرادی که تمامی علائم بیماری بری بری را دارند معمولاً به بیماری‌هایی عصبی مانند سردرگمی یا توهم ، از دست دادن حافظه دچار می‌شوند )
علائم زیر را در اثر تزریق این ویتامین ممکن است داشته باشید:
سردرگمی و یا هذیان
عدم هماهنگی عضلات
مشکل بینایی و حرکت چشمان
اگر فکر می کنید به بری بری مبتلا شده اید ، به پزشک مراجعه کنید و حتما در رژیم غذایی خود از ویتامین B1 بخورید تا دچار کمبود این ویتامین نشوید.
منابع
