تنگی نفس
اگر احساس می‌کنید در هوای مطلوب و اکسیژن کافی نمی‌توانید به خوبی نفس بکشید و تنفس برایتان دشوار است، دچار تنگی نفس شده‌اید. علل زیادی در ابتلا به تنگی نفس نقش دارند. تنگی نفس درجات مختلفی دارد و می‌تواند از حالت خفیف و موقت تا حالت مزمن و دائمی متغیرباشد. هر انسان سالم در هر دقیقه حدود 20 دم و بازدم دارد که روزانه حدود 30000مرتبه انجام می‌شود. انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش می‌تواند تعداد دم و بازدم شما را بیشتر کند اما در حالت طبیعی تنفس باید بعد از چند دقیقه به‌حالت اولیه خود برگردد.
علائم تنگی نفس
علائمی که تنگی نفس به همراه دارد:
- تپش قلب
- سرفه مداوم
- احساس خفگی
- خس خس سینه
- درد و سنگینی قفسه سینه
- احساس درد در فک، گردن، کمر و بازو‌ها
دلایل ابتلا به تنگی نفس :
اگر مشکلات تنفسی به‌طور ناگهانی ظاهر شوند تنگی نفس حاد نامیده می‌شود و ممکن است دلایل زیر در ابتلا به تنگی نفس حاد نقش داشته باشند:
- آسم
- حمله قلبی
- آلودگی هوا
- نارسایی قلبی
- بیماری کووید 19
- واکنش‌های آلرژیک
- انسداد راه‌های تنفس
- مسمومیت با دی اکسید کربن
- ذات الریه یا سایر عفونت‌های ریوی
- آمبولی ریه (وجود لخته خون در شریان ریه)
- نوموتوراکس (وجود هوا بین ریه‌ها و جداره قفسه سینه)
اگر به صورت دراز مدت و بیش از یک ماه دچار تنگی نفس شدید این حالت را تنگی نفس مزمن می‌نامند دلایلی که می‌توانند باعث ایجاد تنگی نفس مزمن شوند عبارتند از:
- آسم
- چاقی
- خروسک
- ذات الجنب
- سرطان ریه
- انسداد ریوی
- فشار خون بالا
- التهاب جداره ریه‌ها
- فیبروز ریوی ( زخم شدن بافت ریه)
- اِدم ریوی ( تجمع مایع زیاد در ریه‌ها)
راه‌های درمان تنگی نفس
اکر تنگی نفس به‌دلیل مشکلات اورژانسی نباشد با چند راهکار ساده می‌توانید آن را برطرف کنید.
نشستن روی صندلی و خم شدن به‌طرف میز : روی صندلی بنشینید و پاهای خود را صاف روی زمین به سمت میز قرار دهید، سینه خود را به طرف جلو خم کنید و دستانتان را روی میز بگذارید و سر خود را روی بالش قرار دهید. این روش فضای بیشتری برای ریه‌ها ایجاد می‌کند و تنفس راحت‌تر می‌شود.
ایستادن و تکیه دادن به دیوار : بایستید و از پشت به دیوار تکیه دهید، پاها را کمی از هم فاصله دهید و دستانتان را روی ران‌ها قرار داده و شانه‌هایتان را ریلکس کنید و کمی به سمت جلو خم شوید و به آرامی نفس بکشید.
تنفس دیافراگمی : برای انجام تنفس دیافراگمی دراز بکشید یا روی صندلی بنشینید دستان خود را روی شکمتان قرار دهید و نفس بکشید باید احساس کنید شکم شما زیر دستانتان بالا و پایین می‌شود و در حین بازدم نیز به جای سینه شکم شما به عقب می‌رود.
تنفس با لب جمع شده : برای انجام این کار عضلات گردن و شانه خود را شل کنید، دهنتان را کامل ببندید و دو مرتبه از بینی نفس بکشید سپس لب‌های خود را جمع کنید طوری که انگار می‌خواهید سوت بزنید، در این حالت به آرامی چهار مرتبه نفس بکشید.
درمان پزشکی تنگی نفس
اگر تنگی نفس شما مزمن باشد و علائمی مانند حالت تهوع، درد قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی و از دست دادن توانایی به دلیل تنگی نفس داشته باشید باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید. دارو‌هایی که برای بهبود تنگی نفس کاربرد دارند:
دارو‌های ضد التهاب
در بیماری‌هایی مانند انسداد ریه و آسم، مجاری تنفسی دچار التهاب می‌شوند که سبب باریک شدن گذرگاه تنفسی می‌شود. برای رفع این التهابات از کورتیکواستروئید‌ها استفاده می‌شود.
دارو‌های گشاد کننده برونش
دارو‌های گشاد کننده برونش در مواردی که علت ایجاد تنگی نفس انقباض ماهیچه نرم باشد استفاده می‌شود. اغلب برای درمان بیماران مبتلا به انسداد ریه مزمن و آسم از این دارو‌ها استفاده می‌شود.
دارو‌های ضد اضطراب
اگر تنگی نفس به دلیل اضطراب باشد تجویز دارو‌های ضد اضطراب و آرام بخش می‌تواند برای رفع تنگی نفس موثر باشد.
افیون‌ها
دارو‌هایی مانند مورفین با اینکه عوارض جانبی زیادی دارند اما گاهی برای درمان ضروری می‌باشند. برای کاهش تنگی نفس در برخی بیماری‌ها مانند سرطان و در افرادی که از تنگی نفس حین خواب و استراحت رنج می‌برند این دارو‌ها تجویز می‌شوند.
علاوه بر این موارد برخی سبک‌های زندگی باعث رفع تنگی نفس می‌شوند:
باد خنک : قرار گرفتن در معرض باد خنک از موثرین روش‌های درمانی بدون خطر و هزینه برای رفع تنگی نفس است.
ترک سیگار : ترک سیگار و دوری از قرار گیری در معرض دود سیگار و تهویه و سالم بودن هوای محل زندگی نقش موثری در کاهش تنگی نفس دارد.
مصرف کافئین : مصرف کافئین موجب شل شدن عضلات مجاری تنفسی می‌شود و می‌تواند به بهبود تنفس شما تا چند ساعت کمک کند.
ورزش کردن : کم تحرکی موجب می‌شود اکسیژن کمتری وارد بدن ما شده و ظرفیت ریه کاهش یابد. برای تقویت ریه‌ها و تنفس بهتر ورزش‌هایی مانند یوگا، پیلاتس و پیاده روی را انجام دهید.
منابع:
