پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن علیه خود قیام می‌کند. سلول‌های مرده و آسیب دیده پوست دائم در حال ریزش بوده و سلول‌های جدید جایگزین آن‌ها می‌شوند، ولی در طی این بیماری سیستم ایمنی بدن با ارسال سیگنال‌های معیوب باعث رشد سریع‌تر سلول‌های پوست می‌شود در نتیجه تعداد سلول‌های تولید شده بیشتر از سلول‌های مرده می‌شود. این افزایش سرعت در تولید سلول‌های جدید، باعث ضخیم شدن پوست و ایجاد پسوریازیس می‌شود. پسوریازیس مسری نبوده و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، حتی تماس پوستی نیز باعث انتقال بیماری به فرد دیگر نمی‌شود.
پسوریازیس ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما معمولا از سن نوجوانی به بعد ظاهر می‌شود. میانگین سن شروع بین ۱۵ تا ۳۵ سال است. دانشمندان تخمین می‌زنند که ۷۵ درصد موارد این بیماری قبل از ۴۶ سالگی تشخیص داده می‌شود و تفاوت جنسیتی ندارد، میزان درگیری بین مردان و زنان مساوی است.
این بیماری ژنتیکی بوده و داشتن سابقه خانوادگی خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. با این حال ۱۵ درصد از افراد مبتلا سابقه خانوادگی نداشتند. پسوریازیس یک بیماری مزمن بوده که اغلب بهبود یافته اما دوباره عود می‌کند. اغلب اوقات خفیف است طوری‌که بیمار به سختی متوجه ابتلا خود می‌شود، اما گاهی این بیماری چنان شدید است که فرد بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. هدف اصلی از درمان کاهش سرعت سلول‌های رشد می‌باشد.
علت‌های ابتلا به پسوریازیس
هنوز علت اصلی ایجاد این بیماری مشخص نشده است، اما برخی از عوامل می‌توانند شدت آن را در بدن افزایش دهند.
- ژنتیک: زنتیک یکی از مهم‌ترین عوامل خطر است. داشتن یک والد مبتلا خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
- عفونت ها: مخصوصا اترپتوکوک‌ها و ایدز.
- استرس: استرس یکی از عوامل افرایش دهنده شدت پسوریازیس می‌باشد.
- عوامل موضعی: آسیب پوستی، خراشیدگی، سوختگی پوست می‌تواند زمینه ابتلا به پسوریازیس باشد.
علائم بیماری پسوریازیس
- فلسی شدن پوست
- احساس درد بر روی پوست
- مفاصل متورم و سفت شده
- برآمدگی و افزایش ضخامت ناخن‌ها
- ظاهر‌شدن پینه‌های زبر قرمز یا صورتی برآمده
- احساس خارش و سوزش شدید بر روی نواحی خاصی از بدن
- خشک شدن شدید پوست که حتی ممکن است باعث خونریزی شود.
- ایجاد تاول‌های پر از چرک که بر روی لکه‌های پوستی که در موارد نادری اتفاق می‌افتد.
انواع پسوریازیس
- پسوریازیس پلاکی: این نوع یکی از شایع‌ترین پسوریازیس است. نشانه‌های پلاکی، ایجاد لکه‌های قرمز و خشکی شدید بر روی پوست است.
- پسوریازیس خال دار (قطره‌ای) : این نوع پسوریازیس در دوران کودکی و نوجوانی رخ می‌دهد و در پوست میان تنه، بازوها و پاها باعث ایجاد لکه های صورتی کوچک می‌شود.
- پسوریازیس معکوس (بین چین‌ها) : پسوریازیس معکوس با ضایعات قرمز در زیر بغل، کشاله ران و زیر پستان‌ها خود را نشان می‌دهد.
- پسوریازیس ناخن: پسوریازیس ناخن ممکن است به تنهایی رخ دهد اما اغلب با نوع پوستی همزمان ظاهر می‌شود. سفید شدن، فرورفتگی، شکنندگی، خونریزی‌های باریک، لکه‌های زرد، از علائم پسوریازیس ناخن می‌باشد.
- پسوریازیس پوست سر: این نوع ممکن است مانند شوره سر شدید ظاهر شود.
- پسوریازیس پوسته‌ای: عوارض این نوع از پسوریازیس اسهال، تب و لرز و خارش شدید پوست است. نسبت به انواع دیگر شیوع کم‌تری دارد اما سرعت گسرش آن بیشتر است. در اثر این بیماری پوست بدن نازک شده و تار و پودهای حاوی مایع پوستی در زیر آن قابل مشاهده است.
- پسوریازیس مفصلی: این نوع علاوه بر پوست، مفاصل را نیز درگیر می‌کند.سرعت رشد این بیماری گاهی به قدری زیاد است که باعث خشکی و سفتی مفاصل می‌شود.
عوارض پسوریازیس چیست؟
- پسوریازیس مفصلی: این عارضه با آسیب به مفاصل می‌تواند باعث از دست دادن عملکرد مفاصل و در نتیجه باعث ناتوانی شود.
- بیماری‌های چشم: التهاب پلک، التهاب لایه میانی چشم در بیماران پسوریازیس شایع است.
- چاقی: افراد مبتلا به پسوریازیس به ویزه کسانی که بیماری شدیدتری دارند، به دلیل تحرک کم‌تر اغلب دچار چاقی می‌شوند. البته گفتنی است ارتباط این دو به طور صددرصدی ثابت نشده است.
- دیابت نوع ۲: در کسانی که پسوریازیس شدید دارند احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ وجود دارد.
- فشارخون بالا: در افرادی که پسوریازیس دارند احتمال ابتلا به فشارخون بالا بیشتر از افراد عادی می‌باشد.
- بیماری های قلبی عروقی: پسوریازیس و برخی از درمان‌ها باعث افزایش ضربان قلب، سکته مغزی، کلسترول بالا و آتروایکلروز می‌شود به همین دلیل در افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی دو برابر بیشتر است.
- مشکلات عاطفی: کسانی که مبتلا به پسوریازیس هستند به دلیل ضایعات پوستی دچار افسردگی و از بین رفتن اعتماد به نفس می‌شوند.
- سایر بیماری‌های خود ایمنی
آیا می‌توان پسوریازیس را درمان کرد؟
در حال حاضر هیچ راه درمانی قطعی برای پسوریازیس پیدا نشده است، درمان‌های مورد استفاده برای جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
اصلی ترین داروهای تجویزی برای پسوریازیس عبارتند از:
- دیررانول
- تزارتون
- نور درمانی
- ترکیبات ویتامین دی مثل کلسیتریول یا تاکالیستون
- برخی از پماد‌ها که دارای ترکیبات کورتیکواستروئید هستند
- داروهای مربوط به بیماری‌های خود ایمنی که در انواع حاد بیماری تجویز می‌شوند.
راهکارهای خانگی برای درمان پسوریازیس
- حمام کردن
- کاهش وزن
- استفاده از مرطوب کننده‌ها
- استفاده از لوسیون بدن برا جلوگیری از خشک شدن پوست بدن
از خوردن چه مواد غذای باید اجتناب کرد؟
- عدس
- یخ
- بادمجان
- قهوه
- نسکافه
- کاکائو
- تخمه و آجیل
- گوشت گاو و گوساله
- گوشت ماهی
- گوشت بز
- گوشت شتر
- مرغ‌های ماشینی و پرورشی
- نوشابه‌های گازدار
- انواع چیپس و پفک
- غذاهای چرب و سرخ‌کردنی
- روغن‌های نباتی جامد و مایع
- شیرینی
و غذاهای دریایی مثل:
- میگو
- خرچنگ
- صدف
- ماهی مرکب
- اختاپوس
- حلزون‌ها
- گوش ماهی
منابع :
