روغن آرگان
روغن آرگان یک روغن گیاهی تصفیه نشده است که از نوع معروف‌تر روغن بکر می‌باشد و از درخت آرگان تولید می‌شود. درخت آرگان از خانواده درختان خاردار است که در گذشته و زمان انسان‌های اولیه به درخت زندگی معروف بوده است. درخت آرگان در جنوب غربی مراکش و در دشت سوس که تقریبا ۲۱ میلیون درخت آرگان وجود دارد رشد می‌کند. این درخت ارتفاعی بین ۸ تا ۱۰ متر دارد و ممکن است تا ۲۰۰ سال عمر کند زیرا ریشه آن می‌تواند تا عمق ۳۵ متری در زمین فرو رود و حتی در زمان خشکسالی نیز قادر به زنده ماندن باشد. جنگل آرگان به عنوان خانه‌ی این گونه‌ی نادر و در معرض خطر، درسال ۱۹۹۸ توسط یونسکو به عنوان منبع بین‌المللی زیست معرفی شد. روغن آرگان از میوه درخت آرگان که از زیتون بزرگ‌تر و بیضی شکل می‌باشد به دست می‌آید. از نظر ساختاری این میوه شبیه به گردو می‌باشد و از سه لایه به وجود آمده است، لایه بیرونی آن دارای پوستی ضخیم و طعمی تلخ است. لایه میانی پوست چوبی همچون گردو دارد و لایه درونی آن، هسته روغنی این میوه می‌باشد. در صورت خشک و سیاه شدن لایه‌ی بیرونی میتوان فهمید که این میوه رسیده و قابل برداشت است.
روغن آرگان یک روغن سبک و فاقد چربی است. این روغن گیاهی و البته درمانی است که سالیان سال است از آن در طب سنتی استفاده می‌شود.
روغن آرگان به دو دسته‌ی خوراکی و آرایشی و بهداشتی تقسیم می‌شود:
آرگان خوراکی از هسته‌ی بو داده شده تهیه می‌شود که میتوان از آن در تهیه غذا و رژیم غذایی استفاده کرد. روغن آرگان فواید بسیاری دارد.
آرگان آرایشی و بهداشتی از هسته بو داده نشده استخراج می‌شود و مستقیما در پوست یا مو استفاده می‌شود. ویتامینهای A و E موجود در این روغن پوست و مو را تغذیه کرده و می‌تواند آسیب‌دیدگی آن‌ها را ترمیم کند.
خواص روغن آرگان
همان‌طور که گفتیم روغن آرگان دارای خواص بسیاری است اما در اینجا به چند مورد مهم اشاره می‌کنیم:
- ضد سرطان می‌باشد.
روغن آرگان ممکن است سرعت تکثیر برخی از سلول‌های سرطانی را کاهش دهد. طبق مطالعات، تزریق ترکیبات پلی فنولیک این روغن به سلول‌های سرطانی توانست تا ۵۰ درصد از رشد سلول سرطانی جلوگیری کند.
- برای دیابت مفید است.
در مطالعات انجام شده بر روی موش‌ها، موش‌هایی که از رژیم غذایی سرشار از قند به همراه روغن آرگان استفاده کرده‌اند کاهش قابل توجهی در قندخون ناشتا و مقاومت انسولین از خود نشان داده‌اند. با اینکه نتیجه به دست آمده امیدوار کننده است اما به این معنا نیست که در انسان‌ها هم همین نتیجه به دست می‌آید.
- سرشار از مواد مغذی است.
روغن آرگان از اسیدهای چرب و انواع ترکیبات فنلی تشکیل شده است. بیشتر محتوای چربی این روغن از اسید لینولئیک (امگا ۶) و اولئیک حاصل می‌شود. علاوه بر این روغن آرگان یک منبع غنی شده از ویتامین E است که برای سلامتی پوست، مو و چشم‌ها لازم است.
- هضم غذا را راحت‌تر می‌کند.
ترکیبات آلی موجود در روغن آرگان می‌تواند باعث افزایش سطح پپسین در معده شود. پپسین آنزیمی پروتئینی است که از سلول‌های معده ترشح می‌شود و به هضم کمک می‌کند.
- پوست و مو را مرطوب می‌کند.
اسیدهای اولئیک و لینولئیک که اکثرا محتوای چربی روغن آرگان را تشکیل می‌دهند، مواد مغذی حیاتی پوست و مو برای حفظ سلامتی هستند. این روغن را میتوان به صورت مستقیم روی پوست و مو استفاده کرد ولی استفاده به صورت خوراکی هم موثر است.
- سلامت قلب را بهبود می‌بخشد.
این روغن منبعی غنی از اسیداولئیک است که یک چربی امگا۹ اشباع نشده به حساب می‌آید که دارای اثرات محافظتی قلب است.
- علائم پیری پوست را کاهش می‌دهد.
روغن آرگان با کاهش التهاب و استرس، ترمیم و حفظ سلامت پوست می‌تواند به کاهش روند پیری کمک کند.
- سرعت بهبود زخم را افزایش می‌دهد.
از ترکیب قوی آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین E موجود در روغن آرگان میتوان برای بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها استفاده کرد و باعث بهبود سریع‌تر زخم شد.
- آکنه و ضایعات پوستی را درمان می‌کند.
روغن آرگان می‌تواند به درمان چندین نوع مختلف آکنه کمک کند و چهره‌ای صاف و آرام را ایجاد کند. آکنه، اغلب نتیجه سبوم اضافی است. روغن آرگان دارای اثرات ضد سبوم (غدد چربی) است که می‌تواند به طور موثری میزان سبوم روی پوست را تنظیم کند.
- حاوی خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است.
ترکیبات فنلی موجود در روغن آرگان منشا بسیاری از خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی این روغن می‌باشند.
- بهترین مرطوب کننده لب
روغن آرگان یک اسکراب طبیعی بی خطر و کاملا مرطوب برای درمان لب‌های خشک و ترک خورده است. از این روغن میتوان به طور مستقیم بر روی لب‌ها استفاده کرد.
چگونه روغن آرگان اصل و تقلبی را تشخیص دهیم؟
متاسفانه تقلب روغن آرگان در دنیا و ایران بسیار زیاد است. روغن آرگان اصل باید دارای برگه اصالت آزمایشگاهی و تاییدیه‌های جهانی و هم چنین تولید یک کارخانه معتبر باشد.
به منظور تشخیص روغن آرگان اصل از سایر انواع مشابه، میتوان به بافت و رنگ این روغن توجه کرد. روغن آرگان اصل زرد و شفاف و مایعی نه چندان شل و نه چندان غلیظ است. همچنین بوی این روغن شبیه بوی تازه مغزیجات و خشکبار ایرانی است.
معمولا انواع تقلبی روغن آرگان تیره و کدر هستند و البته رنگ نامشخص دارند. آرگان تقلبی بوی نامطبوع دارد. (بویی شبیه به روغن‌های مانده)
روش استفاده از روغن آرگان در آشپزی
به طور سنتی از روغن آرگان در سبزیجات و سالادها استفاده می‌شود. همچنین میتوان اندکی آن را حرارت داد اما برای حرارت بالا مناسب نیست و خیلی سریع می‌سوزد.
روغن آرگانی که برای اهداف آرایشی تولید شده ممکن است حاوی مواد افزودنی باشد که برای مصرف خوراکی مناسب نیستند پس اگر روغن آرگان را برای پخت و پز می‌خواهید دقت کنید روغن مخصوص پخت و پز را انتخاب کنید یا روغن آرگان صددرصد خالص تهیه کنید.
عوارض و مضرات روغن آرگان
مصرف خوراکی روغن آرگان ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی از جمله تهوع، گاز و اسهال شده و در برخی موارد به کاهش اشتها، باد و برخی واکنش‌های پوستی مانند بثورات یا جوش‌های پوستی باعث شود. در موارد نادر احتمال شدیدتر شدن عوارض مانند گیجی، دشواری خواب، بیحالی، تحریک بیش از حد و افسردگی وجود دارد. در صورت بروز هر یک از علائم بلافاصله مصرف روغن آرگان را متوقف کنید.
بهترین روش نگهداری از روغن آرگان
اگر قصد دارید برای مدت طولانی از این روغن استفاده کنید بهتر است آن را در ظرفی تیره بریزید و در جایی دور از نور و حرارت قرار دهید، چرا که نور و حرارت خواص مفید آن را از بین خواهد برد.
نتیجه گیری نهایی
چه به صورت موضعی استفاده شود و چه به صورت خوراکی مصرف شود، استفاده از روغن آرگان برای بیشتر افراد بی خطر است و استفاده از آن به دلیل خاصیت درمانی و ویتامین‌هایی که در آن وجود دارد توصیه می‌شود.
منابع:
